رویین؛ پایتخت نساجی شمال شرق ایران
روستای رویین در شهرستان اسفراین استان خراسان شمالی یکی از روستاهای زیبا و کهن کشور است که امروزه به عنوان پایتخت نساجی ایران از آن یاد میشود و صنایعدستی بسیار کهنی دارد. روئین در ۲۶ کیلومتری شمال شهر اسفراین و ۵۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی قرار دارد و پیشه مردمان آن […]
روستای رویین در شهرستان اسفراین استان خراسان شمالی یکی از روستاهای زیبا و کهن کشور است که امروزه به عنوان پایتخت نساجی ایران از آن یاد میشود و صنایعدستی بسیار کهنی دارد.
روئین در ۲۶ کیلومتری شمال شهر اسفراین و ۵۲ کیلومتری جنوب شرقی شهر بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی قرار دارد و پیشه مردمان آن از قدیمالایام نساجی بوده و به همین نام در کشور شهرت پیدا کرده است. این روستا که امروزه بهعنوان پایتخت نساجی ایران از آن یاد میشود، همچون ماسوله، روستایی پلکانیو دارای طبیعت بکر، آبوهوای عالی و صنایع دستی بسیار قدیمی است.
آنچه از وجه تسمیه نام روستا دهان به دهان رسیده به این معنا است که روستا در میان کوههایی بلند محصور شده است. روئین در لغت فارسی به معنای محکم و سخت است.
این آبادی همچون روئینتنی محکم و سخت در پناه کوهها دیده میشود. این روستا درهمآمیخته از طبیعتی بکر، خانههایی کهن با معماری زیبا، مردمانی مهماننواز با آداب و رسوم خاص و گویش تاتی است که یکی از کهنترین گویشهای ایران است.
تاریخ دقیقی از پیدایش این روستا در دسترس نیست، اما با بررسی منابع قدیمی مشخص شده که این روستا حداقل از زمان تیموریان در سال ۸۳۳ هجری قمری یعنی تقریباً ۶۰۰ سال پیش، وجود داشته است.
هوای معتدل، درختان و باغهایی پیوسته، چشمههایی جوشان و آب فراوان شاید دلیل طول عمر زیاد مردمان این روستا باشد. عکاسان تصاویری از افراد مسن روستا را به ثبت رساندهاند که گاه بیش از ۹۰ سال عمر داشتهاند؛ همخوانی زیبایی میان قدمت چهره روستا و پرتره مردمانش دیده میشود.
کوچه پسکوچههای این روستا زیبا و محصورکننده است و قدم زدن در این کوچهها و استفاده از مسیرهای پلکانی باعث میشود که بهراحتی بتوان تا بالاترین نقطه روستا رسید و آن بالا تصویری «واید» (تصویر وسیع و باز) که جز از طبیعت عجین شده با زیبایی به دست نمیآید، میتواند چشمان زیبابین هر انسانی را خیره نگه دارد.
علاوه بر زیارتگاه امامزاده اسحاق، حمام قدیمی روستا که بهصورت خزینهای بوده، همچنان پابرجا است، اکنون بهخاطر مسائل بهداشتی از آن استفاده نمیشود، اما عکاسان با هنرمندی، صدای آب دلاک و بوی صابونهای دستساز را به تصویر کشیدهاند.
آثار باستانی این روستا به ثبت فهرست آثار ملی ایران رسیده است. خانههای قدیمی، مملو از بوی کاهگل و نقش و نگار پارچههای گلدوزی شده و اقامتگاههای بومگردی است که در فصل بهار، آغشته به بوی شکوفههای باغهای انبوه روستا میشوند و تابستان حیران بوی سیب و در پاییز روستا درهای هزاررنگ است و زمستان در پوشش سپید برف محو میشود. چهار فصل روستا عکسهایی است که بر دوربین ذهن و جان مسافران مینشیند.
یکی از مهمترین فعالیتهای این روستا نساجی است. قدمت نساجی در این روستا به بیش از ۲۰۰ سال میرسد، به همین دلیل به این روستا لقب پایتخت نساجی ایران داده شده است. هماکنون چرخهای نساجی بسیار قدیمی این روستا قدمتی بیش از صد سال دارند و همچنان مشغول بافندگی و ریسندگی هستند.
این دستگاههای نساجی که «پاچال» نامیده میشوند، از قدیمیترین ماشینآلات نساجی فعال در دنیا هستند که همچنان کار میکنند. زنان و مردان روستا به زبان تاتی سخن میگویند و با پاچال چوبی و دستگاههای برقی همچنان چادرشب، حوله و دستمال میبافند و این هنر رنگ در رنگ را به فرزندان خود آموختهاند.
یکی از مکانهای دیدنی روستا دالانهای قدیمی است که مردم روستا برای فرار از دست دشمنان ساختهاند، به گفته اهالی، این دالانها در زمان صفویه ساخته شد، چنان که هنگام هجوم دشمنان، مردم به دالانها فرار میکردند و به دلیل کوتاهی سقف دالانها سواران مهاجم با اسب نمیتوانستند وارد شوند.
حدود ۳۰ نفر از عکاسان پاتوق عکس عمیق، اندکی از زیباییهای کهن روئین را ثبت کردند اما «شنیدن کی بود مانند دیدن»، پس به روئین، پایتخت نساجی ایران سفر کنید و با نخهای رنگارنگ، خاطرهها را برای خود ببافید.